علت و درمان حالت تهوع و استفراغ در بارداری
حالت تهوع و استفراغ در بارداری یکی از علائم طبیعی بارداری است. گاهی اوقات دلایل مهم دیگری نیز وجود دارد که نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارد.
استفراغ یکی از شایع‌ترین علائم بارداری است. تقریبا ۷۰ از خانم‌های باردار در طول سه ماهه اول تهوع یا استفراغ را تجربه می‌کنند؛ اما ممکن است در تمام طول بارداری نیز ادامه داشته باشد.
با این حال این نکته را در نظر داشته باشید که همیشه استفراغ‌ها و حالت تهوع در بارداری به دلیل تهوع صبحگاهی نیست و برخی از علل زمینه‌ای می‌تواند در ایجاد چنین مشکلی نقش داشته باشد.
در ادامه توضیحات بیشتری در خصوص حالت تهوع و استفراغ در بارداری به شما خواهیم داد.
آیا حالت تهوع و استفراغ در بارداری طبیعی است
همانطور که گفتیم این نشانه در بارداری طبیعی است. چنین وضعیتی به عنوان NVP نیز شناخته می‌شود.
اگرچه هیچ دلیل مشخصی برای ایجاد این عارضه در بارداری وجود ندارد؛ اما تغییرات هورمونی می‌تواند یکی از دلایل آن باشد.
با این حال که این نشانه به عنوان تهوع صبحگاهی شناخته می‌شود؛ اما ممکن است در هر زمانی یا حتی شب اتفاق بیفتد.
این علائم اغلب به سه ماه اول بارداری محدود می‌شود؛ اما گاهی اوقات در برخی از خانم‌ها در طول بارداری، از جمله تا سه ماهه سوم نیز ادامه دارد.
علائم حالت تهوع و استفراغ در بارداری
حالت تهوع صبحگاهی معمولا قبل از هفته ۹ بارداری شروع می‌شود. زنان معمولا هر روز برای مدت کوتاهی احساس تهوع دارند و ممکن است یک یا دو بار در روز استفراغ کنند.
معمولا از هر ۱۰۰ خانم ۳ نفر دچار استفراغ شدید در بارداری می‌شوند. معمولا تهوع صبحگاهی قابل کنترل است و نشانه مشکل جدی نیست.
معمولا استفراغ شدید یا Hyperemesis gravidarum علائم شدیدی را ایجاد می‌کند که این موارد به شرح زیر است:
- استفراغ بیش از سه تا چهار بار در روز
- احساس تهوع تقریبا دائمی
- از دست دادن مقدار قابل توجهی از وزن بدن قبل از بارداری
- کم آبی بدن
مطالب مرتبط: نفخ شکم در بارداری
علت حالت تهوع و استفراغ در بارداری
اگرچه علت تهوع صبحگاهی به‌طور کامل مشخص نشده است؛ اما برخی از عوامل احتمال ابتلای فرد به علائم شدیدتر افزایش می‌دهد:
- بارداری چند قلو یعنی دو قلو یا سه قلو
- تجربه بارداری قبلی همراه با حالت تهوع و استفراغ
- داشتن سابقه خانوادگی تهوع و استفراغ شدید در طی بارداری
- داشتن سابقه شخصی حالت تهوع یا میگرن
- بارداری جنین دختر
حالت تهوع شدید در بارداری نیز می‌تواند به دلیل برخی از شرایط پزشکی از جمله چنین مواردی رخ دهد:
- حالت تهوع مرتبط با غذا
- بیماری تیروئید
- بیماری کیسه صفرا
- زخم معده
- مسمومیت غذایی
بیماری‌های مرتبط با غذا به عنوان مسمومیت غذایی نیز شناخته می‌شود، مصرف غذا یا نوشیدن آب حاوی چنین مواد مضری باعث مسمومیت می‌شود:
- باکتری
- انگل
- ویروس‌ها
- مواد شیمیایی خاص
خانم‌های باردار بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به بیماری‌های مرتبط با غذا هستند؛ چراکه سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
علاوه بر این سیستم ایمنی جنین آنقدر قوی نیست که بتواند با میکروب‌های وارد شده مبارزه کند.
مسمومیت ناشی از غذا علاوه بر حالت تهوع و استفراغ می‌تواند علائم دیگری همچون موارد زیر را ایجاد کند:
- تب
- سردرد
- بدن درد
- اسهال
- گرفتگی در ناحیه شکم
- کم آبی بدن
بیشتر بخوانید: سردرد در بارداری
برای به حداقل رساندن مسمومیت غذایی در بارداری باید از مصرف این موارد در بارداری خودداری شود:
- میوه و سبزیجات شسته نشده
- ماهی خام
- تخم مرغ خام یا نیم پز
- شیر غیر پاستوریزه
- پنیر غیر پاستوریزه
چه درمانی برای حالت تهوع و استفراغ در بارداری وجود دارد
درمانی که برای این عارضه در نظر گرفته می‌شود، بسته به شدت و علت آن متفاوت است. برخی از راهکارهای درمانی به شرح زیر است:
ویتامین B-6 و دوکسیلامین
مصرف هر دو این موارد به صورت جداگانه یا با یکدیگر در بارداری بی‌خطر است؛ زیرا هیچ ضرری برای جنین ندارد.
داروهای ضد استفراغ
این دارو برای جلوگیری از استفراغ بسیار موثر است و در صورتی که مورد اولی موثر نباشد، پزشک این دسته از داروها را تجویز می‌کند.
درمان خانگی حالت تهوع و استفراغ در بارداری
راهکارهای خانگی نیز وجود دارد که به کاهش این عارضه در بارداری کمک می‌کند:
- خوردن چندین‌بار وعده‌های غذایی کوچک در روز به جای سه وعده غذایی بزرگ
- خودداری از استشمام بوهای موثر در ایجاد تهوع
- مصرف ویتامین‌های دوران بارداری
- مصرف زنجبیل یا نوشیدن آب
- نوشیدن مایعات
- استفاده از مکمل‌ها
- مصرف کراکر ساده یا نان خشک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
معمولا حالت تهوع و استفراغ در بارداری جای نگرانی ندارد و نیازی به مراجعه پزشک نیست. گاهی اوقات برخی حالت تهوع شدیدی را تجربه می‌کنند که در این مواقع نیاز به بررسی توسط پزشک دارد؛ چراکه می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات پزشکی جدی باشد.
خانم‌های باردار در صورت بروز هر یکی از این علائم باید برای درمان به پزشک مراجعه کنند:
- کاهش وزن بیش از یک کیلوگرم
- عدم توانایی در نگه داشتن غذا و مایعات
- خستگی یا سرگیجه
- مشاهده خون در استفراغ
کلام آخر
حالت تهوع و استفراغ در بارداری معمولا به خانم باردار و جنین در حال رشد هیچ آسیبی وارد نمی‌کند. درمان دارویی تنها زمانی برای خانم ضروری است که علت مورد غیر طبیعی مانند مسمومیت غذایی یا هیپرامزیس گراویداروم باشد.
اگر نگران چنین علائمی در بارداری هستید و منجر به شرایط آزاردهنده‌ای برای شما شده است، توصیه می‌شود برای بررسی حتما به بهترین متخصص زنان کرج مراجعه کنید تا در صورت نیاز درمانی مناسب برای شما در نظر بگیرد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.