اطلاعاتی در رابطه با زایمان زودرس
منظور از زایمان زودرس، تولد نوزاد سه هفته قبل از موعد تعیین شده برای زایمان است. به عبارت دیگر زایمان زودرس زایمانی است که قبل از سی و هفت هفتگی بارداری نوزاد متولد می‌شود. نوزادان نارس به ویژه آن دسته نوزادانی که خیلی زود متولد می‌شوند، اغلب مشکلات پیچیده‌ای دارند.
عوارض ناشی از نوزادان نارس در هر فردی متفاوت است. به‌طور کلی هر چه نوزاد شما زودتر متولد شود، خطر عارضه‌های ناشی از آن بیشتر خواهد بود.
زمان احتمالی تولد نوزادان نارس طبق هفته‌های بارداری
- نوزادان نارس متولد بین هفته‌های ۳۴ تا ۳۶ بارداری
- متوسط زایمان زودرس، بین هفته‌های ۳۲ تا ۳۴ بارداری
- زایمان خیلی زودرس، کمتر از ۳۲ هفته بارداری
- زایمان بسیار زودرس، تولد ۲۵ هفته بارداری یا تولد قبل از آن
زایمان زودرس در کودکان چه علائمی ایجاد می‌کند؟
کودک شما ممکن است علائم بسیار خفیف یا عوارض جدی‌تری ناشی از زایمان زودرس داشته باشد. برخی از علائمی که در این دسته از کودکان مشاهده می‌شود، به شرح زیر است:
- بدن کوچک با سری به نسبت بزرگ دارند.
- به‌دلیل کمبود ذخایر چربی برخی از اندام‌ها واضح‌تر یا بزرگ به نظر می‌رسند.
- قسمت زیادی از بدن را موهای ریز می‌پوشاند.
- به‌دلیل کمبود ذخایر چربی دمای بدن کودک پایین است.
- نوزاد دچار ناراحتی تنفسی است.
موارد خطرناک و تاثیرگذار در زایمان زودرس
در اغلب مواقع، علت زایمان زودرس مشخص نیست. با این حال برخی از موارد شناسایی شده‌اند که می‌تواند در ایجاد خطر زایمان زودرس نقش داشته باشد:
- سابقه زایمان نارس در گذشته
- بارداری دو قلو، سه قلو یا بیشتر
- فاصله کمتر از ۶ ماه تا بارداری بعدی
- بارداری از طریق لقاح آزمایشگاهی
- مشکلات مرتبط به رحم، دهانه رحم یا جفت
- سیگار کشیدن یا استفاده از داروهای غیر قانونی و خطرناک
- وجود برخی از عفونت‌ها به ویژه در مایع آمنیوتیک یا دستگاه تناسلی
- برخی از بیماری‌های مزمن مانند فشار خون بالا در بارداری و دیابت در بارداری
- کمبود وزن یا اضافه وزن قبل از بارداری
- حوادث استرس‌زا مانند مرگ عزیزان یا خشونت در خانه
- سقط جنین یا سابقه سقط مکرر
- آسیب جسمی
عوارض ناشی از زایمان زودرس
این نکته را به یاد داشته باشید که همه نوزادانی که به صورت زودرس متولد می‌شوند، متحمل عارضه‌های ناشی از آن نخواهند شد. به‌طور کلی این دسته از نوزادان ممکن است به‌دلیل زایمان زودرس دچار عارضه‌های کوتاه مدت و طولانی مدت شوند، که در ادامه همه موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد.
عوارض کوتاه مدت به شرح زیر است:
مشکلات تنفسی؛
نوزادان نارس به‌دلیل سیستم تنفسی نابالغ، دچار مشکلات تنفسی می‌شوند.
مشکلات قلبی؛
شایع‌ترین مشکلی که ناشی از بیماری قلبی در نوزادان نارس تجربه می‌شود، مرتبط با مجرای شریانی و فشار خون پایین است.
مشکلات مغزی؛
هرچه نوزاد زودتر متولد شود، خطر خونریزی در مغز بیشتر خواهد بود که این شرایط به خونریزی داخل بطنی معروف است. بیشتر خونریزی‌ها خفیف است و پس از مدت کوتاهی برطرف می‌شود.
مشکل کنترل دما؛
نوزادان زودرس پس از مدت کوتاهی دچار افت دمای بدن می‌شوند؛ زیرا، ذخایر چربی ندارند تا دمای بدن‌شان کنترل شود. اگر دمای بدن خیلی کم شود، ممکن است دما به‌طور غیر طبیعی افت کند که به این شرایط «هیپوترمی» گفته می‌شود. هیپوترمی در نوزادان نارس می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی و کاهش قند خون شود.
مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش؛
اغلب نوزادان نارس سیستم گوارش نابالغی دارند و در نتیجه مشکلاتی از قبیل «انتروکولیت نکروزان» ایجاد می‌شود.
مشکلات مرتبط با خون؛
نوزادان نارس در معرض خطر مشکلات خونی مانند کم خونی و زردی قرار دارند. کم خونی یکی از بیماری‌های شایعی است که در این شرایط بدن به اندازه کافی گلبول قرمز ندارد.
مشکلات مرتبط با متابولیسم؛
نوزادان نارس در اغلب مواقع دچار مشکل در متابولیسم خود هستند. برخی از نوزادان نارس ممکن است قند خون غیر طبیعی یا «هیپوگلیسمی» داشته باشند.
مشکلات مرتبط با سیستم ایمنی.
سیستم ایمنی ضعیف در نوزادان بسیار رایج است که می‌تواند منجر به عفونت شود و در صورت ایجاد عفونت در نوزادان به سرعت به جریان خون منتقل می‌شوند و باعث «سپسیس» خواهد شد.
عوارض زایمان زودرس در طولانی مدت
عوارض طولانی مدت احتمالی به شرح زیر است:
- فلج مغزی
- اختلال در یادگیری
- مشکلات بینایی
- مشکلات شنوایی
- مشکلات مرتبط با دندان
- مشکلات رفتاری و روانی
- مشکلات مزمن مانند عفونت، آسم و مشکلات تغذیه‌ای
راهی جهت جلوگیری از زایمان زودرس
با این حال که علت دقیق زایمان زودرس مشخص نیست؛ اما، با در نظر گرفتن برخی از موارد می‌توان احتمال خطر زایمان زودرس را کاهش داد:
مکمل‌های پروژسترون
خانم‌هایی که سابقه زایمان زودرس دارند، دهانه رحم کوتاهی دارند، که با مصرف مکمل پروژسترون می‌توان خطر زایمان زودرس را کاهش داد.
سرکلاژ دهانه رحم
این یک روش جراحی است که در دوران بارداری برای خانم‌هایی که دهانه رحم کوتاه یا سابقه کوتاه شدن دهانه دارند، انجام می‌شود. دهانه رحم با بخیه بسته می‌شود که منجر به حمایت بیشتر از رحم شده و بخیه‌ها زمان تولد نوزاد برداشته می‌شود.
نحوه تشخیص زایمان زودرس و تولد نارس چگونه است؟
پس از اینکه نوزاد نارس متولد می‌شود، او را به بخش NICU منتقل می‌کنند. آزمایشات و بررسی‌هایی که برای این دسته از نوزادان انجام می‌گیرد به شرح زیر است:
- دستگاه تنفس و بررسی ضربان قلب
- بررسی ورودی و خروجی مایعات
- آزمایش خون
- اکوکاردیوگرام
- اسکن با امواج فراصوت
- معاینات چشم
مراقبت از نوزادان نارس به دلیل زایمان زودرس
کودکانی که به دلیل زایمان زودرس زودتر از زمان موعد متولد می‌شوند، جهت مراقبت به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان یا NICU منتقل می‌شوند. به‌طور کلی مراقبت‌هایی که از این دسته از کودکان انجام می‌گیرد شامل موارد زیر است:
قرار گرفتن در دستگاه مخصوص کودکان نارس
این دستگاه به این نوزادان کمک می‌کند تا در دمای طبیعی و مناسب باقی بمانند.
کنترل علائم حیاتی کودک
ممکن است حسگرهایی در بدن کودک متصل شود تا فشار خون، ضربان قلب، تنفس و دما تحت کنترل باشد. همچنین گاهی از یک دستگاه تنفسی برای تنفس بهتر کودکان استفاده می‌شود.
داشتن لوله تغذیه
در ابتدا ممکن است کودک مایعات و مواد مغذی را از طریق سرم دریافت کند. همچنین گاهی شیر مادر از طریق لوله‌ای به نام NG وارد معده نوزاد می‌شود. زمانی که امکان و قدرت مکیدن وجود داشته باشد، مادر شیردهی را آغاز می‌کند.
تامین کردن مایعات و مواد مغذی
جبران مایعات بدن در نوزادن بسته به سن و شرایط هر نوزاد متفاوت خواهد بود. تیم مراقبتی در بخش NICU مایعات، سدیم و پتاسیم را کنترل می‌کنند تا از تامین بودن این موارد اطمینان حاصل کنند.
قرار دادن نوزاد در زیر چراغ‌های فتوتراپی
جهت درمان نوزادانی که دچار زردی هستند، ممکن است کودک مدتی در زیر این چراغ‌ها قرار بگیرد. این چراغ‌ها به کودک کمک می‌کند تا بیلی روبین اضافی را تجمع پیدا کرده است، تجزیه کند چرا که، کبد قادر به تجزیه این بیلی روبین اضافی نیست.
در این لحظات که کودک در زیر چراغ قرار گرفته است، روی چشمان او چشم بند قرار می‌دهند تا مشکلی هنگام استراحت کردن و خوابیدن نداشته باشد.
تزریق خون
کودکان نارس ممکن است برای افزایش حجم خون نیاز به انتقال خون داشته باشند. به خصوص کودکانی که چندین آزمایش خون انجام داده‌اند.
داروهایی که برای این نوزادان در نظر گرفته می‌شود
داروهایی که برای این نوزادان تجویز می‌شود ممکن است برای رشد و تحریک عملکرد طبیعی ریه‌ها، قلب و گردش خون این نوزادان در نظر گرفته شود. داروهایی که ممکن است برای بیماران در نظر گرفته شود شامل موارد زیر است:
- سورفکتانت؛ این دارو برای درمان سندرم دیسترس تنفسی تجویز می‌شود.
- داروی ریز؛ این دارو جهت تقویت سیستم تنفسی و ضربان قلب در نظر گرفته می‌شود.
- آنتی بیوتیک؛ در صورت وجود عفونت یا خطر ابتلا به عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می‌شود.
- داروی ادرار آور؛ جهت کنترل مایعات اضافی در بدن داروی ادرار آور را در صورت نیاز در نظر می‌گیرند.
- تزریق به چشم؛ برای جلوگیری از رشد رگ‌های خونی جدید که می‌تواند منجر به رتینوپاتی نارس شود.
- در نهایت دارویی که به رفع نقص در قلب کمک می‌کند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.