اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان پستان
احتمال ایجاد سرطان پستان هم در خانمها و هم در آقایان وجود دارد؛ اما در خانمها شیوع این بیماری بیشتر است. خوشبختانه این نوع سرطان بهطوری است که افراد درمان شده از این بیماری در حال افزایش و تعداد مرگومیر در حال کاهش است.
این نتایج موفقیتآمیز بهدلیل عواملی مانند تشخیص زودهنگام، درک بهتر از بیماری و در نهایت در نظر گرفتن درمان موثر است. سرطان پستان شایعترین سرطان تهاجمی در خانمهاست. با وجود غربالگری، پزشکان توانستهاند درمان به موقع را انجام دهند و از مرگومیر ناشی از سرطان پستان جلوگیری کنند.
سرطان پستان چه علائمی دارد؟
در مراحل اولیه این بیماری ممکن است هیچ علائمی را شاهد نباشید یا تومور ایجاد شده به قدری کوچک باشد که تودهای را احساس نکنید. با این وجود حتی توده کوچک در ماموگرافی قابل شناسایی و تشخیص است.
معمولا اولین علائمی که از این بیماری احساس میشود، ایجاد توده در قسمتی از پستان است که تا به حال آن توده را در آن قسمت لمس نکرده بودید. بهطور کلی هر نوع سرطان پستانی میتواند علائم مختلفی را ایجاد کند.
بسیاری از این علائم ایجاد شده مشابه هستند؛ اما برخی از آنها ممکن است متفاوت از یکدیگر باشد. شایعترین علائمی که از این بیماری ایجاد میشود به شرح زیر است:
- احساس توده پستان یا ضخیم شدن بافت پستان که با سایر قسمتها متفاوت بوده و اخیرا ایجاد شده است.
- احساس درد در پستان
- قرمزی پوست و ایجاد حفره روی سینه
- ترشح از نوک پستان غیر از شیر مادر
- ترشحات خونی از نوک پستان
- پوسته پوسته شدن نوک سینه یا بهطور کلی پستان
- تغییر ناگهانی در شکل و اندازه پستان
- تغییرات ظاهری روی پوست پستان
- یک توده یا تورم در زیر بازو
به این نکته توجه داشته باشید، داشتن هر یک از این علائم به این معنی نیست که شما حتما به سرطان سینه مبتلا هستید. گاهی احساس توده یا درد در پستان میتواند بهدلیل کیست خوش خیم ایجاد شده باشد.
در صورتی که هر یک از این علائم ذکر شده را احساس کردید، جهت معاینات دقیقتر به بهترین متخصص زنان در کرج مراجعه کنید.
مراحل سرطان پستان
پزشک با توجه به اندازه تومور و گسترش غدد لنفاوی به سایر قسمتهای بدن، سرطان را مرحلهبندی میکند.
مرحله ۰
در این مرحله سلولها به عنوان سرطان داکتال شناخته میشود. سلولهای سرطانی تنها در مجاری قرار دارند و به بافتهای اطراف گسترش پیدا نکردهاند.
مرحله ۱
در این مرحله تومور ایجاد شده به اندازه ۲ سانتیمتر است. هیچ گره لنفاوی در این مرحله تحت تاثیر قرار نگرفته است یا تنها تعداد کمی از سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی وجود دارد.
مرحله ۲
در این مرحله نیز تومور ۲ سانتیمتر است و شروع به گسترش گرههای لنفاوی مجاور میکند. حالت دیگر به این صورت است که عرض تومور ۲ الی ۵ سانتیمتر بوده و به غدد لنفاوی گسترش نیافته است.
مرحله ۳
اندازه تومور ۵ سانتیمتر یا بیشتر بوده و به چندین گره لنفاوی گسترش یافته است.
مرحله ۴
در این مرحله بیماری پیشرفت کرده و به اندامهای دیگر مانند استخوانها، کبد، مغز و ریهها گسترش یافته است.
علت ایجاد سرطان پستان چیست؟
سرطان زمانی رخ میدهد که برخی از سلولهای پستان شروع به رشد غیر طبیعی میکنند. این سلولها با سرعت بیشتری نسبت به سلولهای سالم تقسیم میشوند و در نهایت یک توده را ایجاد میکنند.
سلولهای سرطانی ممکن است از طریق پستان به غدد لنفاوی یا سایر قسمتهای بدن منتقل شوند. در ابتدا سرطان پستان در سلولهای مجاری تولیدکننده شیر (کارسینوم تهاجمی مجرایی) آغاز میشود.
علاوه بر این ممکن است در بافت غدهای به نام لوبول (کارسینوم لوبولار تهاجمی) یا بافت درون پستان شروع شود. محققان عوامل موثر هورمونی، سبک زندگی و محیط را عامل افزایش خطر ابتلا به این بیماری میدانند. این احتمال نیز وجود دارد که سرطان، بهدلیل ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی ایجاد شده باشد.
عوامل موثر در ایجاد سرطان پستان
همانطور که برای شما ذکر کردیم، علت ایجاد سرطان پستان هنوز مشخص نیست؛ اما برخی از عوامل میتواند خطر احتمال این بیماری را افزایش دهد.
سن؛
خطر ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن بیشتر میشود.
ژنتیک؛
خانمهایی که جهشهای خاصی در ژنهای BRCA1 و BRCA2 دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان و سرطان تخمدان هستند. افراد این ژنها را از والدین خود به ارث میبرند.
سابقه سرطان پستان یا تودههای پستانی
امکان ابتلا در خانمهایی که در گذشته به سرطان پستان مبتلا بودهاند یا تودههای پستانی داشتهاند، نسبت به سایر افرادی که سابقه بیماری را نداشتهاند، بیشتر است. علاوه بر این داشتن برخی از انواع تودههای غیر سرطانی پستان، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهد.
بافت متراکم پستان
خانمهایی که سینههای متراکمی دارند باید بررسیهایی برای غربالگری انجام دهند.
قرار گرفتن در معرض استروژن و شیردهی
هورمون استروژن خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد. این شرایط میتواند زمانی ایجاد شود که فردی زودتر از حالت نرمال، قاعدگی را تجربه میکند یا در سنین بیشتر از حالت نرمال یائسگی را تجربه میکنند.
در این مواقع سطح استروژن در بالاترین سطح خود قرار دارد. نکتهای که وجود دارد، این است که شیردهی بیش از ۱ سال، احتمال ابتلا به سرطان پستان را کاهش میدهد؛ چراکه، میزان استروژن کاهش پیدا میکند.
افزایش وزن
در خانمهایی که پس از یائسگی دچار اضافه وزن میشوند، احتمالا بهدلیل افزایش سطح استروژن، احتمال ابتلا به سرطان پستان بیشتر میشود.
مصرف الکل
مطالعاتی که در این زمینه انجام گرفته است، نشان میدهد خانمهایی که الکل زیادی مصرف میکنند نسبت به افرادی که از این نوشیدنی مصرف نمیکنند، بیشتر در معرض خطر سرطان پستان قرار دارند.
قرار گرفتن در معرض تابش
پرتو درمانی برای درمان سرطانهای دیگر، ممکن است خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهد.
درمانهای هورمونی
مطالعات انجام گرفته در این زمینه نشان میدهد که داروهای ضد بارداری خوراکی ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را کمی افزایش دهد.
با انواع سرطان سینه آشنا شوید
سرطان سینه انواع مختلفی دارد که به شرح زیر است:
- کارسینوم داکتال درجا (DCIS)
- کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC)
- کارسینوم داکتال تهاجمی (IDS)
- کارسینوم لوبولار درجا (LCIS)
انواع دیگر که شیوع کمتری دارد:
- آنژیوسارکوم
- تومور فیلودس
- پاژه پستان
نحوه تشخیص سرطان پستان
زمانی که علائم ذکر شده در پستان را احساس کرده و به پزشک مراجعه میکنید، برای تعیین آنکه نوع سرطان خوش خیم یا بدخیم است، ابتدا معاینات فیزیکی برای بیمار انجام میگیرد. سپس در صورت لزوم یک یا چند آزمایش تشخیصی جهت تایید این بیماری انجام میدهند، که در ادامه این موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:
ماموگرافی؛
رایجترین آزمایش تصویربرداری، ماموگرافی است. بسیاری از خانمهای بالای ۴۰ سال برای بررسی سالانه، ماموگرافی انجام میدهند. در صورتی که پزشک علائمی مشکوک را در سینه مشاهده کند، انجام ماموگرافی را به پیشنهاد خواهد داد. چنانچه در ماموگرافی علائم غیر طبیعی وجود داشته باشد، ممکن است پزشک آزمایشات بیشتری را از بیمار درخواست کند.
سونوگرافی؛
در سونوگرافی با استفاده از امواج تصویری، از بافتهای عمیق پستان تصویربرداری میشود و توده خوشخیم و بدخیم قابل تشخیص و شناسایی است. همچنین در صورت نیاز ممکن است پزشک آزمایشاتی دیگری مانند MRI یا نمونه برداری از پستان را پیشنهاد دهد.
نمونه برداری از سینه.
اگر پزشک به سرطان سینه مشکوک شود، ممکن است هم ماموگرافی و هم سونوگرافی را به بیمار توصیه کند. اگر هر دو این روش به پزشک اطلاعات کافی را ندهد، آزمایشات دیگری مانند نمونه برداری یا بیوپسی پستان به بیمار توصیه خواهد شد. بیوپسی پستان انواع مختلفی دارد.
پزشک با استفاده از سوزن، از بافت سینه نمونه برداری میکند. سپس نمونه بافت به آزمایشگاه فرستاده میشود. اگر آزمایش نمونه از سرطان مثبت باشد، آزمایشات بیشتری انجام میگیرد تا مشخص کنند چه نوع سرطانی دارید.
درمان سرطان سینه
بسته به عوامل مختلفی مانند مرحله بیماری، بزرگی تومور و… بهترین و موثرترین درمان برای در نظر گرفته میشود. برای شروع درمان، مرحله بیماری باید بررسی شود، سپس گزینههای درمانی تعیین خواهد شد. معمولا عمل جراحی رایجترین درمانی است که برای سرطان سینه در نظر گرفته میشود.
بسیاری از افراد همراه با عمل جراحی راهکارهای دیگر درمانی مانند شیمی درمانی، درمان هدفمند، پرتو درمانی و هورمون درمانی را نیز انجام میدهند.
عمل جراحی
انواع مختلفی از عمل جراحی وجود دارد که برای درمان سرطان سینه در نظر گرفته میشود، این موارد به شرح زیر است:
- لامپکتومی
- ماستکتومی
- نمونه برداری از گره سنتینل
- برش غدد لنفاوی زیر بغل
- ماستکتومی پیشگیرانه
- پرتودرمانی
در این روش درمانی از پرتوهای پرتوان برای هدف قرار دادن سلولهای سرطانی و از بین بردن این سلولها استفاده میشود. در اغلب مواقع برای انجام این روش درمانی از پرتوهای خارجی استفاده میشود.
در صورتی که این بیماری پیشرفت کرده باشد، میبایست تابشها از داخل بدن انجام گیرد که به آن براکی تراپی گفته میشود.
برای انجام براکی تراپی جراحان مواد رادیواکتیو را داخل بدن در نزدیک تومور قرار میدهند. مواد برای مدت کوتاهی در آنجا میماند و سلولهای سرطانی را از بین میبرد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی یک روش درمانی دارویی است که برای از بین سلولهای سرطانی در نظر گرفته شده است. برخی از افراد ممکن است برای درمان تنها تحت شیمی درمانی باشند؛ اما، معمولا این روش درمانی همراه با درمانهای دیگری به خصوص عمل جراحی انجام میگیرد.
گاهی برخی از پزشکان ترجیح میدهد که قبل از جراحی، شیمی درمانی را انجام دهند. هدف از انجام آن قبل از عمل این است که با این روش درمانی تومور را کوچک کنند تا در صورت موفقیتآمیز بودن شیمی درمانی عمل جراحی را انجام ندهند.
شیمی درمانی عارضههای جانبی زیادی دارد، به همین جهت توصیه میشود قبل از شروع درمان حتما با پزشک خود در این باره مشورت داشته باشید.
هورمون درمانی
اگر نوعی از سرطانی که به آن مبتلا هستید، به هورمون حساس باشد پزشک ممکن است هورمون درمانی را توصیه کند. استروژن و پروژسترون دو هورمون زنانه هستند که میتوانند در رشد تومورهای سرطان پستان تاثیر بگذارند. این نوع درمان میتواند در کاهش سرعت و جلوگیری از پیشرفت بیماری موثر عمل کند.
دارو درمانی
درمانهای خاصی برای ناهنجاری یا جهشهای خاصی در سلولهای سرطانی در نظر گرفته شدهاند. به عنوان مثال داروی هرسپتین میتواند تولید پروتئین HER2 را در بدن مسدود کند. HER2 به رشد سلولهای سرطانی پستان کمک میکند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.