علت قاعدگی دردناک (دیسمنوره)
قاعدگی دردناک یا دیسمنوره میتواند دلایل مختلف داشته باشد. قاعدگی یا پریود زمانی رخ میدهد که پوشش داخلی رحم فرو میریزد. در این مواقع وجود کمی درد، گرفتگی و احساس ناراحتی در طول قاعدگی، کاملا طبیعی است.
اما، گاهی برخی از افراد درد بیش از حدی را تجربه میکنند که قادر به حضور در محل کار، مدرسه یا دانشگاه نیستند که قاعدگی دردناک زیادی را تجربه میکنند.
دیسمنوره اولیه در افرادی رخ میدهد که قبل و در حین قاعدگی درد را تجربه میکنند. در صورتی که ابتدا قاعدگیهای معمولی و بدون مشکلی را تجربه میکردید اما پس از گذشت زمان دچار دردهای شدیدی شدهاید، به عنوان دیسمنوره ثانویه شناخته میشود.
شرایطی مانند آندومتریوز یا فیبروم که رحم یا سایر اندامهای لگنی را تحت تاثیر قرار میدهد، میتواند باعث ایجاد چنین مشکلی شود.
علت ایجاد قاعدگی دردناک چیست
همیشه نمیتوان علت ایجاد چنین مشکلی را مشخص کرد. برخ با توجه به شرایطی که دارند، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر قاعدگی دردناک هستند که این موارد به شرح زیر است:
- افراد زیر ۲۰ سال
- داشتن سابقه خانوادگی پریودهای دردناک
- مصرف سیگار
- خونریزی شدید
- قاعدگی نامنظم
- عدم بارداری
- رسیدن به بلوغ قبل از ۱۱ سالگی
هورمونی به نام پروستاگلاندین باعث انقباض ماهیچهای در رحم شده و منجر به خارج شدن خون پوشش داخلی رحم میشود. چنین انقباضاتی میتواند درد و التهاب را به همراه داشته باشد.
سطح هورمون پروستاگلاندین درست قبل از شروع قاعدگی افزایش پیدا میکند. بهطور کلی قاعدگی دردناک میتواند به دلیل ایجاد بیماری زمینهای مانند چنین مواردی باشد:
سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
سندرم پیش از قاعدگی یک بیماری شایعی است که به دلیل تغییرات هورمونی در بدن ۱ تا ۲ هفته قبل از قاعدگی ایجاد میشود. علائم معمولا پس از شروع خونریزی برطرف میشود.
اندومتریوز
اندومتریوز وضعیت بسیار دردناکی است که در آن سلولهای پوشش داخلی رحم در سایر قسمتهای بدن معمولا روی لوله فالوپ، تخمدانها یا بافت پوشاننده لگن رشد میکنند. این شرایط میتواند باعث قاعدگی دردناک شود.
فیبروم در رحم
فیبروم رحمی، تومورهای غیر سرطانی هستند که میتواند به رحم فشار وارد کند یا باعث قاعدگی و درد غیر طبیعی در افراد شود، با این حال ممکن است علائمی ایجاد نکند.
بیماری التهابی لگن (PID)
منظور از بیماری التهابی لگن، عفونت رحم، لولههای فالوپ یا تخمدانهاست که اغلب توسط باکتریهای مقاربتی ایجاد میشود و در نهایت منجر به التهاب اندامهای تولید مثل و درد خواهد شد.
آندومیوز
این نوعی بیماری نادر است که در این بیماری، پوشش داخلی رحم در دیواره عضلانی رحم رشد میکند و باعث التهاب، فشار و درد قاعدگی میشود.
همچنین این بیماری میتواند باعث پریودهای طولانیتر و سنگینتر نیز شود.
تنگی دهانه رحم
در این عوارض نادر، دهانه رحم به قدری کوچک و باریک است که باعث کند شدن جریان قاعدگی و افزایش فشار داخل رحم میشود که درد قاعدگی را به همراه خواهد داشت.
درمان خانگی قاعدگی دردناک
درمانهای خانگی میتواند برای تسکین درد بسیار موثر باشد. انواع راهکارهای که میتوانید در خانه امتحان کنید، به شرح زیر است:
- استفاده از یک پد گرمکننده در ناحیه لگن یا کمر
- ماساژ دادن شکم
- حمام گرم
- انجام تمرینات بدنی منظم
- مصرف غذاهای سبک و مغذی
- تمریناتی آرامبخش مانند یوگا
- مصرف داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن چند روز قبل از شروع قاعدگی
- پاهای خود را بالا نگه دارید یا با زانوهای خم شده دراز بکشید.
- برای جلوگیری از نفخ، مصرف نمک، الکل، کافئین و شکر را کاهش دهید.
- مصرف ویتامینها و مکملها:
- ویتامین B-6
- ویتامین B-1
- ویتامین E
- اسیدهای چرب امگا ۳
- کلسیم
- منیزیم
زمانی که باید به متخصص زنان مراجعه کنید
اگر قاعدگی دردناک در توانایی شما جهت انجام کارهای روزمره اختلال ایجاد کرده است، باید به بهترین متخصص زنان در کرج مراجعه کنید.
در صورتی که هر یک از این موارد را تجربه کردید، با پزشک خود در میان بگذارید:
- ادامه درد پس از گذاشتن IUD
- حداقل سه دوره قاعدگی دردناک
- خارج شدن لختههای خون
- احساس گرفتگی همراه با اسهال و حالت تهوع
- درد لگن بدون قاعدگی
گرفتگی ناگهانی یا درد لگن میتواند نشانه عفونت باشد. عفونت درمان نشده میتواند باعث ایجاد بافت اسکار شود که به لگن آسیب میرساند و ممکن است منجر به ناباروری در افراد شود.
اگر علائم عفونت دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- درد شدید لگن
- درد ناگهانی
- ترشحات بدبو از واژن
قاعدگی دردناک چگونه تشخیص داده میشود؟
زمانی که به پزشک مراجعه میکنید، در خصوص سابقه پزشکی شما سوالاتی خواهد پرسید و معاینات فیزیکی را انجام میدهد.
معاینات فیزیکی برای بررسی هرگونه ناهنجاری در سیستم تولید مثل و بررسی علائم عفونت انجام میگیرد.
در صورتی که پزشک مشکوک شود که یک اختلال زمینهای باعث علائم شما شده است، آزمایشهای تصویربرداری برای شما در نظر گرفته میشود که شامل موارد زیر است:
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- ام آر آی
بسته به نتایج آزمایشات تصویربرداری، پزشک ممکن است لاپاراسکوپی را توصیه کند.
درمان پزشکی برای قاعدگی دردناک
اگر درمان خانگی درد قاعدگی را تسکین نمیدهد، گزینههای درمانی پزشکی برای شما در نظر گرفته میشود. درمانی که برای بیماران در نظر گرفته میشود، به شدت و علت اصلی درد بستگی خواهد داشت.
اگر بیماری التهاب لگن یا عفونتهای مقاربتی باعث قاعدگی دردناک شده باشد، پزشک آنتی بیوتیک برای رفع عفونت تجویز خواهد کرد.
احتمال تجویز برخی از داروها وجود دارد که این موارد به شرح زیر است:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- سایر مسکنها مانند استامینوفن
- داروهای ضد افسردگی
همچنین ممکن است پزشک توصیه کند که کنترل بارداری هورمونی را امتحان کنید. کنترل بارداری هورمونی میتواند به صورت قرص، چسب، حلقه واژینال، تزریق، ایمپلنت یا IUD باشد.
هورمونها از تخمک گذاری جلوگیری میکنند که میتوانند در کاهش درد قاعدگی بسیار موثر باشند. جهت درمان اندومتریوز یا فیبروم رحم، جراحی میتواند بهترین گزینه درمانی باشد. اگر راهکارهای درمانی دیگر موثر نباشد، این روش میتواند یک گزینه درمانی باشد.
در نهایت اگر هیچ یک از روشهای درمانی ذکر شده موثر نباشد، جراحی هیسترکتومی یا خارج کردن رحم برای بیمار در نظر گرفته میشود. در این مواقع فرد دیگر نمیتواند باردار شود.
به همین جهت این راهکار تنها برای افرادی انجام میشود که قصد بارداری نداشته و در اواخر سال باروری باشند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.