دیابت بارداری را جدی بگیرید
در بارداری، خانم‌ها با تغییرات زیادی مواجه می‌شوند، که گاهی اوقات اگر این تغییرات مانند دیابت بارداری کنترل نشود، ممکن است منجر به مشکلات زیاد شود.
طی بارداری ممکن است برخی از خانم‌ها به دیابت مبتلا شوند، که به عنوان دیابت بارداری شناخته می‌شود. در صورتی که اطلاعات کافی در خصوص این مشکل احتمالی داشته باشند، می‌توانند از ایجاد مشکلات جدی ناشی از دیابت جلوگیری و حتی این مشکل را طی بارداری برطرف کنند.
پزشک متخصص با هرگونه مشکلات احتمالی از جمله حاملگی خارج از رحم آشنایی دارد و بررسی‌های لازم را برای تجربه یک بارداری خوب برای مادر انجام خواهد داد.
منظور از دیابت بارداری چیست؟
همانطور که گفته شد زمانی که خانم‌ها در بارداری دارای سطح قند خون بالایی باشند، به عنوان دیابت بارداری شناخته می‌شود. دیابت بارداری معمولا بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ بارداری ایجاد می‌شود.
اگر در بارداری به دیابت مبتلا شده‌اید، به این معنی نیست که قبل از بارداری دیابت داشته‌اید یا در آینده دچار این بیماری خواهید شد. با این حال دیابت در بارداری ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را در آینده افزایش دهد.
اگر در طی این دوران کنترلی بر شرایط خود نداشته باشید، ممکن است خطر ابتلا به دیابت در کودک شما نیز افزایش پیدا کند و در نهایت عارضه‌های ناشی از آن را در بارداری و حتی در کودک خود شاهد باشید.
دیابت بارداری چه علائمی دارد؟
احتمال ایجاد دیابت در بارداری بسیار کم است؛ اما در هر صورت باید از علائم آن اطلاع داشته باشید تا در صورت مشاهده و احساس علائم، به بهترین متخصص زنان در کرج مراجعه کنید. علائم احتمالی ناشی از دیابت بارداری شامل موارد زیر است:
- خستگی
- تاری دید
- تشنگی بیش از حد
- نیاز بیش از حد به ادرار کردن
- خرناس کشیدن
علت ایجاد دیابت در بارداری چیست؟
علت دقیق ایجاد چنین مشکلی در بارداری مشخص نیست؛ اما هورمون‌ها در ایجاد دیابت در بارداری نقش بسیار مهمی دارند. زمانی که باردار هستید، بدن برخی از هورمون‌ها را در مقادیر بالاتری تولید می‌کند:
- لاکتوژن جفت انسانی (hpl)؛
- هورمون‌هایی که منجر به افزایش مقاومت به انسولین می‌شود.
این هورمون‌ها روی جفت تاثیر می‌گذارند و به روند و پایداری بارداری کمک می‌کند. با گذشت زمان و پیشرفت بارداری میزان این هورمون‌ها در بارداری افزایش پیدا خواهد کرد. در نتیجه ممکن است بدن شما در برابر انسولین، هورمونی که تنظیم‌کننده قند خون است، مقاومت داشته باشد.
انسولین به انتقال گلوکز از خون به داخل سلول کمک می‌کند، در واقع قسمتی که برای تامین انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد. طی بارداری بدن به طور طبیعی به انسولین، کمی مقاوم می‌شود. در حقیقت به این صورت که گلوکز بیشتری در جریان خون وجود دارد تا به کودک خود انتقال دهد.
اگر مقاومت به انسولین در بدن شدید باشد، سطح گلوکز خون غیر طبیعی افزایش پیدا می‌کند، در نهایت منجر به دیابت در بارداری خواهد شد.
چه کسانی در معرض خطر دیابت در بارداری قرار دارند؟
این شرایط می‌تواند افراد را در معرض خطر دیابت قرار دهد:
- افراد بالای ۲۵ سال
- فشار خون بالا
- سابقه خانوادگی دیابت
- اضافه وزن قبل از بارداری
- اضافه وزن بیش از حد طبیعی در بارداری
- بارداری چند قلو
- تولد نوزادانی با وزن بالا
- سابقه دیابت بارداری
- سابقه سقط جنین یا مرده‌زایی بی دلیل
- ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا سایر بیماری‌هایی که با مقاومت به انسولین همراه هستند.
دیابت در بارداری چگونه تشخیص داده می‌شود؟
متخصصین زنان و زایمان باید خانم‌های باردار را به‌طور منظم از نظر علائم دیابت در بارداری غربالگری کنند. اگر در ابتدای بارداری سطح قند خون شما نرمال نباشد، پزشک در این مواقع احتمالا در ۲۴ تا ۲۸ هفتگی بارداری شما را از نظر دیابت بارداری غربالگری خواهد کرد.
به‌طور کلی اقداماتی که برای تشخیص انجام می‌گیرد، به شرح زیر است:
تست گلوکز
در این آزمایش یک محلول گلوکز می‌نوشید و پس از مدتی از شما آزمایش گرفته خواهد شد.
دیابت در بارداری چه عوارضی دارد؟
اگر دیابت کنترل نشود، ممکن است منجر به مشکلاتی برای مادر و نوزاد شود. مهم‌ترین نکته‌ای که در خصوص مادران مبتلا به دیابت وجود دارد، این است که این دسته از مادران نمی‌توانند زایمان طبیعی داشته باشند.
عوارض احتمالی که دیابت می‌تواند برای نوزادان ایجاد کند، شامل موارد زیر است:
- وزن بیش از اندازه طبیعی هنگام تولد
- تولد زودرس
- مشکلات جدی در تنفس
- قند خون پایین
- احتمال چاقی و دیابت نوع ۲ در آینده
- مرده‌زایی
عوارض احتمالی برای مادر
- فشار خون بالا و پره اکلامپسی
- انتخاب زایمان سزارین
- احتمال ایجاد دیابت در آینده
آیا راهی برای جلوگیری از دیابت در بارداری وجود دارد؟
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از دیابت در بارداری وجود ندارد؛ اما توجه به برخی از نکات می‌تواند تا حد زیادی احتمال ابتلا به دیابت را کاهش دهد:
غذاهای سالم بخورید
غذاهای سرشار از فیبر، کم چرب و کم کالری را انتخاب کنید. بهتر است بیشتر میوه، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید.
فعالیت‌های روزانه داشته باشید
انجام ورزش قبل و حین بارداری می‌تواند از ابتلا به دیابت در بارداری جلوگیری کند. برای انجام فعالیت‌های روزانه ابتدا از سه روز در هفته شروع کنید و سپس به عنوانی فعالیتی روزانه تمرینات خود را ادامه دهید. جهت انجام این فعالیت‌ها می‌توانید پیاده‌روی داشته باشید، دوچرخه سواری کنید و…
بارداری را با یک وزن متعادل شروع کنید
اگر قصد باردار شدن دارید، بهتر است به وزن متعادل و مناسب خود دست پیدا کنید.
مراقب اضافه وزن خود در بارداری باشید
همانطور که خودتان خوب می‌دانید اضافه وزن در بارداری امری طبیعی است؛ اما اضافه وزن ناگهانی و زیاد می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد. در خصوص میزان وزن مناسب در بارداری با پزشک خود گفتگو داشته باشید.
در صورت ابتلا به دیابت در بارداری باید این مواد غذایی را مصرف کنید
رژیم غذایی از مهم‌ترین مواردی است، که هنگام ابتلا به دیابت باید در نظر داشته باشید. خانم‌های باردار باید به مصرف کربوهیدرات، پروتئین و چربی خود توجه داشته باشند.
کربوهیدرات‌ها
- غلات کامل
- لوبیا، نخود، عدس و سایر حبوبات
- سبزیجات حاوی نشاسته
- میوه‌های کم قند
پروتئین
خانم‌های باردار باید روزانه دو تا سه وعده پروتئین مصرف کنند. بهترین منابع پروتئین شامل گوشت، مرغ بدون چربی و ماهی است.
چربی
چربی‌های سالمی که باید در رژیم غذایی خود بگنجانید شامل آجیل، روغن زیتون و آووکادو است.
درمان دیابت در طی بارداری می‌تواند شامل هر یک از موارد زیر باشد:
- تغییر سبک زندگی
- کنترل قند خون
- در صورت لزوم مصرف دارو
کنترل قند خون در بارداری می‌تواند به سلامت شما و کودک‌تان کمک کند. به طور کلی نظارت و کنترل دقیق در بارداری در جلوگیری از هرگونه عوارض احتمالی طی بارداری کمک خواهد کرد.
تغییر سبک زندگی
نوع رژیم غذایی و فعالیت‌های شما می‌تواند در میزان قند خون بسیار تاثیرگذار باشد. هیچوقت پزشکان توصیه نمی‌کنند که طی بارداری کاهش وزن داشته باشید؛ اما با مشورت و مراقبت‌های پزشک در بارداری می‌توان از اضافه وزن بیش از حد طبیعی در بارداری جلوگیری کرد.
رژیم غذایی سالم
منظور از رژیم غذایی سالم میوه‌ها، سبزیجات، غلات سبوس‌دار، پروتئین‌های بدون چربی، غذاهای سرشار از فیبر و غذاها با چربی و کالری کم است. اگر با متخصصین در این زمینه مشورت کنید، می‌تواند بسته به شرایط شما و میزان وزنی که باید در بارداری داشته باشید برنامه غذایی مناسبی برای شما در نظر بگیرد.
فعال باشید
داشتن فعالیت بدنی منظم قبل، حین و پس از بارداری نقش بسیار مهمی در سلامت هر فردی دارد. ورزش می‌تواند منجر به کاهش قند خون شما شود. علاوه بر این از دیگر مزایای مهمی که ورزش برای افراد به همراه دارد، رفع کمردرد در بارداری، گرفتگی عضلات، تورم، یبوست و مشکل هنگام خوابیدن است.
با مشورت و تایید پزشک در بارداری ۳۰ دقیقه ورزش به‌طور روزانه انجام دهید. اگر مدت زیادی است که فعالیت‌های ورزشی را انجام نداده‌اید، بهتر است ابتدا کم‌کم شروع کنید. ورزش‌هایی از قبیل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا گزینه‌های خوبی در بارداری هستند.
قند خون خود را کنترل کنید
در حین بارداری ممکن است پزشک از شما بخواهد در مدت زمان مشخصی روزانه قند خون خود را کنترل کنید.
مصرف دارو
اگر رژیم و ورزش برای شما به تنهایی چندان موثر نباشد، ممکن است برای کاهش قند خون نیاز به تزریق انسولین داشته باشید. حدود بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از خانم‌های مبتلا به دیابت بارداری برای کنترل قند خون نیاز به استفاده از انسولین دارند. گاهی نیز توصیه می‌شود که بیماران قرص مصرف کنند.
مراقبت‌های لازم از نوزاد در بارداری
قسمت مهمی که برای کنترل این مشکل باید در نظر داشته باشید این است که باید نوزاد در بارداری کاملا تحت کنترل باشد. گاهی ممکن است با استفاده از سونوگرافی یا آزمایشات دیگر، رشد و نمو کودک مورد بررسی قرار گیرد.
مراقبت‌های پس از زایمان
پزشک طی ۶ هفته پس از زایمان قند خون شما را مورد بررسی قرار می‌دهد تا مطمئن شود که قند خون شما به حالت طبیعی رسیده است یا خیر. اگر آزمایشات پس از بارداری طبیعی بود، بهتر است حداقل هر سه سال یکبار دیابت خود را کنترل و ارزیابی کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.