رکتوسل چیست و چطور درمان می شود
رکتوسل یا افتادگی واژن خلفی زمانی اتفاق می‌افتد، که دیواره نازک بافتی که راست روده و واژن را جدا می‌کند، ضعیف شود و منجر به برآمده شدن بافت دیواره واژن شود. به افتادگی واژن خلفی، رکتوسل گفته می‌شود.
زایمان و دیگر دلایلی که به بافت‌های لگن فشار وارد می‌کند، می‌تواند منجر به افتادگی واژن خلفی یا رکتوسل شود. اگر افتادگی کوچک باشد، ممکن است هیچ علائمی ایجاد نشود.
اگر این عارضه شدید و بزرگ باشد، برآمدگی قابل توجهی از بافت از طریق دهانه واژن ایجاد خواهد شد. این برآمدگی می‌تواند برای بیمار ناراحت‌کننده باشد؛ اما، به ندرت منجر به درد می‌شود.
در صورت نیاز راهکارهای خود مراقبتی و سایر گزینه‌های غیرجراحی در اغلب مواقع موثر هستند. در صورتی که افتادگی شدید باشد، نیاز به ترمیم جراحی خواهد داشت.
رکتوسل چه علائمی دارد؟
در صورتی که این عارضه به صورت خفیف باشد، ممکن است هیچ علائمی در بیمار ایجاد نشود، در غیر این صورت ممکن است متوجه این علائم شوید:
- برآمدگی نرم از بافت واژن که ممکن است دهانه واژن خارج شود.
- ایجاد مشکل در اجابت مزاج
- احساس فشار یا پُری در رکتوم
- احساس عدم تخلیه رکتوم پس از اجابت مزاج
- مشکلات جنسی مانند احساس شلی در بافت واژن
بسیاری از خانم‌های مبتلا به افتادگی واژن خلفی، افتادگی سایر اندام‌های لگنی مانند افتادگی مثانه یا رحم را تجربه می‌کنند.
زمانی که باید به پزشک مراجعه کنید
افتادگی واژن خلقی حتی در خانم‌هایی که بچه‌دار نشده‌اند، نیز شایع است. در واقع ممکن است ندانید که دچار این عارضه شده‌اید.
در صورتی که افتادگی به صورت متوسط تا شدید باشد، آزاردهنده است، در این مواقع به پزشک مراجعه کنید:
- برآمدگی آزاردهنده دارید که از دهانه واژن بیرون زده است؛
- درمان یبوست موفقیت‌آمیز نیست.
علت رکتوسل یا افتادگی واژن خلفی چیست؟
این عارضه ناشی از فشار روی کف لگن است. دلایل افزایش فشار لگن به شرح زیر است:
- یبوست مزمن یا زور زدن برای اجابت مزاج
- سرفه مزمن یا برونشیت
- بلند کردن وسیله‌های سنگین
- اضافه وزن و چاقی
- بارداری و زایمان
ماهیچه‌ها، رباط‌ها و بافت همبند که از واژن حمایت می‌کنند، در طول بارداری و زایمان کشیده شده و ضعیف می‌شوند.
هرچه تعداد بارداری‌ها بیشتر باشد، احتمال این افتادگی بیشتر خواهد بود. خانم‌هایی که زایمان سزارین داشته‌اند، کمتر دچار افتادگی واژن خلفی می‌شوند.
موارد خطرساز
عواملی که ممکن است خطر افتادگی واژن را افزایش دهد به شرح زیر است:
ژنتیک
برخی از خانم‌ها از همان ابتدای تولد با بافت ضعیفی در ناحیه لگن متولد می‌شوند و احتمال ابتلا به این بیماری در آنها افزایش پیدا می‌کند.
زایمان
اگر چندین فرزند خود را به صورت طبیعی به دنیا آورده اید، خطر ابتلا به افتادگی خلفی واژن در شما بیشتر است.
اگر در طول زایمان در بافت بین دهانه واژن و مقعد (پارگی پرینه) یا برش‌هایی در دهانه واژن وجود داشته باشد (اپیزیوتومی)، ممکن است در معرض خطر باشید.
افزایش وزن
با افزایش سن، توده عضلانی، خاصیت ارتجاعی و عملکرد عصبی را از دست می‌دهد و منجر به کشیدگی یا ضعیف شدن عضلات می‌شود.
افزایش وزن
وزن اضافی بدن بر بافت‌های کف لگن فشار وارد می‌کند.
چگونه می‌توان از رکتوسل جلوگیری کرد؟
برای کاهش خطر چنین مشکلی باید به این نکات توجه داشته باشید:
- تمرینات کگل را به‌طور منظم انجام دهید.
- اقداماتی جهت درمان و پیشگیری از یبوست در نظر داشته باشید.
- از بلند کردن وسیله‌های سنگین خودداری کنید.
- سرفه خود را کنترل کنید.
- مراقب افزایش وزن خود باشید.
رکتوسل چه درمانی دارد؟
درمانی که برای بیمار در نظر گرفته می‌شود بستگی به افتادگی دارد:
خود درمانی
اگر افتادگی علائم کمی داشته باشد یا علائمی نداشته باشید، ممکن است برخی از راهکارهای ساده مانند انجام تمرینات کگل برای تقویت عضلات لگن، کافی باشد.
پساری
پساری یک حلقه پلاستیکی است که برای نگهداشتن بافت‌های برآمده در واژن مورد استفاده قرار می‌گیرد. پساری باید به‌طور مرتب برای تمیز کردن برداشته شود.
عمل جراحی
در این مواقع ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشید:
- افتادگی، بیرون از واژن قرار گرفته و برای شما آزاردهنده است.
- علاوه بر بیماری رکتوسل، دچار افتادگی سایر اندام‌های لگنی نیز شده‌اید.
طی جراحی معمولا بافت‌هایی را که منجر به برآمدگی واژن می‌شود، خارج می‌کنند تا از ساختار لگن محافظت شود.
