سیگار کشیدن در هر شرایطی برای مصرف‌کننده و افراد نزدیک او، خطرات جدی را به همراه دارد. در این مقاله قصد داریم در خصوص عوارض جدی مصرف دخانیات در بارداری اطلاعاتی در اختیار شما بگذاریم. 

در حقیقت خانم‌های بارداری که دخانیات مصرف می‌کنند، علاوه بر اینکه خودشان در معرض خطر جدی هستند، جنین را نیز در معرض خطر قرار می‌دهند.

سیگار حاوی مواد شیمیایی خطرناک از جمله نیکوتین، مونوکسید کربن و… است. سیگار کشیدن خطر عوارض بارداری را افزایش می‌دهد که برخی از این موارد می‌تواند برای مادر یا نوزاد بسیار خطرناک باشد. 

جلوگیری از باروری

اگر دخانیات مصرف می‌کنید و قصد بارداری دارید، باید قبل از هر چیز مصرف دخانیات را ترک کنید. سیگار کشیدن می‌تواند مانع از بارداری شود. 

حتی اگر خانمی در هر دوره از بارداری نیز سیگار مصرف کند، می‌تواند سلامت نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد.

تحقیقات نشان داده که خانم‌ها و آقایانی که سیگار مصرف می‌کنند، در مقایسه با افراد غیر سیگاری بیشتر با مشکلات باروری مواجه هستند. 

دود سیگار همان اندازه که برای خود فرد مضر است، برای جنین نیز ضرر خواهد داشت.

سقط جنین و مرده زایی

در هر مرحله از بارداری، سقط جنین برای مادر بسیار ناراحت‌کننده است. در اغلب مواقع سقط جنین در سه ماهه اول بارداری ایجاد می‌شود. 

همچنین در برخی از مواقع نادر ممکن است پس از هفته ۲۰ام بارداری رخ دهد که به عنوان مرده زایی شناخته می‌شود.

طبق تحقیقاتی که در این خصوص انجام گرفته است، مصرف دخانیات احتمال سقط جنین و مرده زایی را افزایش می‌دهد. 

از سایر عوارض مصرف دخانیات می‌توان به مشکلات جفت یا کند شدن روند رشد جنین اشاره کرد. این مسائل نیز می‌تواند منجر به سقط جنین یا مرده زایی شود.

بارداری خارج از رحم

نیکوتین موجود در دخانیات می‌تواند باعث ایجاد انقباض در لوله‌های فالوپ شود. در نهایت این انقباضات ایجاد شده منجر به بارداری خارج از رحم و خطرات ناشی از بارداری خارج از رحم خواهد شد. 

در واقع در این حالت تخمک بارور شده در خارج از رحم یا در لوله فالوپ و در هر قسمتی خارج از رحم کاشته می‌شود. در این مواقع پزشکان راهکاری جز ختم بارداری برای خانم باردار نخواهند داشت.

جدا شدن جفت

جفت در حقیقت در دوران بارداری جهت تامین مواد مغذی و اکسیژن به جنین شکل می‌گیرد. حال در صورت مصرف دخانیات در بارداری عوارضی مرتبط با جفت ایجاد می‌شود. جدا شدن جفت یکی از مشکلات جدی ناشی از مصرف دخانیات است.

جدا شدن جفت، باعث خونریزی شدید می‌شود و زندگی مادر و نوزاد را قطعا به خطر خواهد انداخت. هیچ راهکاری برای اتصال مجدد جفت وجود ندارد.

بیشتر بخوانید: عواملی که منجر به خونریزی در سه ماهه اول بارداری می‌شود

جفت سرراهی

سیگار کشیدن یکی دیگر از دلایل ایجاد جفت سرراهی است. طی بارداری در حالت عادی جفت در رحم به سمت بالای آن رشد می‌کند. 

در حقیقت چنین رشدی دهانه رحم را برای زایمان باز می‌گذارد. حالا منظور از جفت سرراهی، زمانی است که جفت در قسمت زیرین رحم باقی می‌ماند و تا حدی یا کامل دهانه رحم را می‌پوشاند.

در این مواقع جفت پاره شده دچار خونریزی می‌شود، طبیعتا جنین دچار محرومیت از مواد مغذی و اکسیژن خواهد شد.

زایمان زودرس

سیگار کشیدن در طی بارداری می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود. در حقیقت نوزاد زودتر از زمان موعد متولد می‌شود. زایمان زودرس خطرات زیادی را به همراه دارد که این موارد به شرح زیر است:

• اختلالات بینایی و شنوایی
• ناتوانی ذهنی
• مشکلاتی در یادگیری و رفتاری

در نهایت عارضه‌هایی که منجر به مرگ نوزاد می‌شود.

وزن کم هنگام تولد

مصرف دخانیات منجر به تولد نوزادانی با وزن کم می‌شود. کم وزنی نوزادان، تنها مشکل نوزادان هنگام تولد نیست. 

کم وزنی نوزاد می‌تواند منجر به مشکلات و معلولیت‌های دیگر شود. به همین جهت توصیه می‌شود حتی خانم‌های باردار نباید در کنار افرادی که سیگار می‌کشند نیز قرار بگیرند.

نقص هنگام تولد

سیگار کشیدن طی بارداری خطر تولد نوزاد با نقص مادرزادی را افزایش می‌دهد. شایع‌ترین مشکل مرتبط با ساختار قلب است. 

از دیگر مشکلاتی که به دلیل مصرف دخانیات ایجاد می‌شود، می‌توان به شکاف لب و شکاف کام اشاره کرد.

کلام آخر

خانم‌هایی که قصد بارداری دارند نه تنها باید در دوران بارداری مراقبت‌های ویژه‌ای از خود و فرزندش داشته باشند، بلکه باید قبل از بارداری نیز عادت‌های اشتباه خود را ترک کنند. 

مصرف دخانیات باید قبل از بارداری ترک شود تا شاهد عوارض خطرناک و جدی در طی بارداری و کودک خود نباشند.

شیردهی زمانی است که نوزاد از شیر مادر تغذیه کند و فواید شیردهی برای مادر و نوزاد بی‌شمار است. این عمل یک تصمیم شخصی است که در نهایت مادر تصمیم می‌گیرد که کودک از شیر خود تغذیه کند یا خیر.

به‌طور کلی مزایای شیردهی به قدری است که اغلب مادران از شیر دادن به نوزاد خود کوتاهی نمی‌کنند. در حقیقت شیر مادر تغذیه کامل و مطلوبی برای نوزادان است. 

علاوه بر این، به راحتی در دسترس است و هضم آسانی دارد. متخصصین توصیه می‌کنند که مادران باید تا مدت ۶ ماه فقط به کودک خود شیر دهند و حتی تا شروع غذاهای کمکی باید شیردهی ادامه داده شود. 

سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می‌کند که کودکان باید تا سن دو سالگی از شیر مادر تغذیه کنند.

از آنجایی که شیردهی مزایای زیادی هم برای مادر و هم برای نوزاد دارد، در ادامه این مقاله قصد داریم در خصوص این موارد توضیحات لازم را برای شما ذکر کنیم.

۱. شیر مادر تغذیه‌ای ایده آل برای نوزادان

متخصصین توصیه می‌کنند که تا ۶ ماهگی کودکان باید منحصرا از شیر مادر تغذیه کنند. در حقیقت شیر مادر کامل‌ترین تغذیه را برای کودک فراهم می‌کند. 

در روزهای ابتدایی شیردهی از سینه مایع غلیظی و زرد رنگی به نام آغوز تولید می‌شود که سرشار از پروتئین و بسیاری از ترکیبات مفید دیگر است.

این ترکیب برای کودک بسیار مفید است که قطعا هیچ مورد دیگری نمی‌تواند جایگزین آن باشد. آغوز، به رشد دستگاه گوارش نابالغ نوزاد بسیار کمک می‌کند. 

پس از چند روز اول با بزرگ شدن معده نوزاد، سینه‌ها مقدار بیشتری شیر تولید می‌کنند.

۲. شیر مادر حاوی آنتی‌بادی‌های بسیار مهمی است

شیر مادر مملو از آنتی بادی‌هایی است که به کودک شما جهت مبارزه با ویروس و باکتری‌ها کمک می‌کند. وجود چنین آنتی‌بادی‌هایی در ماه‌های اولیه بسیار مهم است، این موارد در آغوز وجود دارد.

آغوز حاوی مقادیر زیادی ایمونوگلوبین A همچنین آنتی‌بادی‌های دیگر است. به‌طور کلی زمانی که مادر در معرض هر ویروس یا باکتری قرار می‌گیرد، شروع به تولید آنتی‌بادی می‌کند و وارد شیر مادر می‌شود، در نهایت کودک با تغذیه از شیر مادر آنتی‌بادی را دریافت می‌کند.

ایمونوگلوبین با تشکیل لایه محافظ در بینی، گلو و دستگاه گوارش نوزاد از ابتلا به بیماری جلوگیری می‌کند. 

مطالعاتی که در این زمینه انجام گرفته است، نشان می‌دهد کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند، در برابر بسیاری از بیماری‌ها از جمله ذات الریه، اسهال و عفونت آسیب‌پذیرترند.

۳. شیردهی ممکن است خطر بسیاری از بیماری‌ها را کاهش می‌دهد

منابع معتبر در خصوص تغذیه نوزاد از شیر مادر نشان می‌دهد در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند ممکن است خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله موارد زیر کاهش یابد:

عفونت گوش میانی

تغذیه با شیر مادر به ویژه در نوزادانی که تنها از شیر مادر خود تغذیه می‌کنند ممکن است آنها را در برابر عفونت‌های گوش میانی، گلو و سینوس‌ها طی مدت طولانی‌تر محافظت کند.

عفونت‌های دستگاه تنفسی

تغذیه با شیر مادر نوزاد را در برابر بیماری‌های حاد تنفسی و گوارشی محافظت می‌کند.

سرماخوردگی و عفونت

نوزادانی که حداقل تنها از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر در معرض ابتلا به سرماخوردگی شدید و عفونت گوش یا گلو قرار می‌گیرند.

عفونت‌های روده

تغذیه با شیر مادر منجر به جلوگیری از عفونت‌های روده می‌شود.

آسیب به بافت روده

تغذیه نوزاد نارس با شیر مادر منجر به کاهش بروز انتروکولیت نکروزان می‌شود.

سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)

تغذیه با شیر مادر منجر به کاهش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد می‌شود، به ویژه کودکانی که تنها از شیر مادر تغذیه می‌کنند.

بیماری‌های آلرژیک

تغذیه با شیر مادر باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری آسم، درماتیت آتوپیک و اگزما می‌شود.

بیماری‌های روده

نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر مبتلا به مشکلاتی از جمله بیماری کرون و کولیت اولسروز می‌شوند.

دیابت

شیردهی منجر به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ می‌شود.

سرطان خون در کودکی

تغذیه با شیر مادر منجر به کاهش خطر ابتلا به سرطان خون در دوران کودکی خواهد شد.

۴. شیر مادر باعث وزن گیری نوزاد می‌شود

اگر نوزاد توسط مادر شیردهی شود، افزایش وزن متعادلی خواهد داشت و از چاقی جلوگیری می‌شود. منابع معتبر در این زمینه نشان می‌دهد که شیردهی بیش از ۴ ماه شانس ابتلا به اضافه و چاقی در نوزادان کاهش می‌دهد.

نوزادانی که از شیر مادر خود تغذیه می‌کنند، دارای مقادیر زیادتری از باکتری‌های مفید در روده هستند که بر ذخیره چربی تاثیر می‌گذارد.

همچنین این دسته از نوزادان نسبت به نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می‌کنند، لپتین بیشتری در سیستم خود دارند.

لپتین یک هورمون مهم برای تنظیم اشتها و ذخیره چربی است. در واقع نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، میزان مصرف شیر خود را تنظیم می‌کنند. 

آنها تا زمانی که گرسنگی خود را برطرف کنند، از شیر مادر تغذیه می‌کنند که به ایجاد الگوی غذایی سالم کمک خواهد کرد.

۵. شیردهی کودکان را باهوش‌تر می‌کند

مطالعات معتبر نشان می‌دهد، نوزادانی که از شیر مادر و از شیر خشک تغذیه می‌کنند با یکدیگر متفاوت‌اند. این تفاوت ممکن است در عملکرد فیزیکی، لمس و تماس چشمی مرتبط نمایان شود.

مطالعات انجام گرفته در این زمینه نشان می‌دهد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند از هوش بالاتری برخوردارند و کمتر دچار مشکلات رفتاری می‌شوند. به‌طور کلی تغذیه از شیر مادر تاثیرات مثبت قابل توجهی در رشد طولانی مدت مغز نوزادان دارد.

مزایای شیردهی به نوزاد برای مادر

۱. تغذیه با شیر مادر به کاهش وزن کمک می‌کند

شاید این را بارها شنیده‌اید و کاملا حقیقت دارد. خانم‌هایی که به نوزادان خود شیر می‌دهند بدون هیچ زحمتی به راحتی کاهش وزن خواهند داشت. تغذیه با شیر مادر منجر به سوزاندن کالری بیشتری می‌شود.

خانم‌های شیرده پس از سه ماه در مقایسه با مادرانی که به کودک خود شیر خشک می‌دهند، چربی سوزی و کاهش وزن بیشتری خواهند شد.

۲. شیردهی منجر به انقباض رحم می‌شود

همانطور که می‌دانید رحم در طول بارداری رشد زیادی دارد و تمام فضای شکم را پر می‌کند. پس از زایمان رحم فرایندی به نام «اینولوشن» را طی می‌کند تا به اندازه قبلی خود بازگردد.

اکسی توسین هورمونی است که در طول بارداری افزایش می‌یابد و به این روند کمک می‌کند. بدن شما مقدار زیادی اکسی توسین هنگام زایمان ترشح می‌کند تا به روند زایمان و کاهش خونریزی زایمان کمک کند.

این هورمون در دوران شیردهی نیز افزایش می‌یابد که در نهایت نتایجی مانند انقباضات رحمی، کاهش خونریزی را به همراه دارد و به رحم کمک می‌کند تا به اندازه قبلی خود بازگردد.

علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهد مادرانی که از شیر خود به کودکان می‌دهند، خونریزی پس از زایمان کمتری دارند و رحم به اندازه قبلی خود باز می‌گردد.

۳. مادران شیرده کمتر دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند

افسردگی پس از زایمان (PPD) نوعی افسردگی است که برخی از خانم‌ها به آن دچار می‌شوند. آمارها نشان می‌دهد که خانم‌هایی که از شیر خود به فرزندشان می‌دهند، در مقایسه با مادرانی کمتر این کار را انجام می‌دهند یا به هیچ وجه شیر نمی‌دهند کمتر دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند.

به طور کلی مادرانی که دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند، حتما باید جهت درمان به پزشک مراجعه کنند.

۴. شیردهی خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را کاهش می‌دهد

شیردهی می‌تواند فوایدی در طولانی مدت برای مادر داشته باشد. در واقع از ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان جلوگیری خواهند کرد. 

در تمام مدتی که مادر شیردهی دارد، خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان کاهش پیدا می‌کند. خطر ابتلا به موارد زیر در خانم‌هایی که به نوزاد خود شیر می‌دهند، کمتر است:

• فشارخون بالا
• آرتروز
• چربی خون بالا
• بیماری قلبی
• دیابت نوع ۲

۵. شیردهی باعث جلوگیری از قاعدگی می‌شود

ادامه شیردهی باعث توقف یا بی‌نظمی تخمک گذاری و قاعدگی می‌شود. توقف چرخه قاعدگی می‌تواند راهی مطمئن برای جلوگیری از بارداری و اطمینان از فاصله دو بارداری باشد. چنین تغییری در طی شیردهی یک مزیت محسوب می‌شود.

۶. در زمان و هزینه صرفه جویی می‌شود

از همه مهم‌تر دغدغه مالی تهیه شیر یا تغذیه کودک را ندارید. علاوه بر این، مزیت‌های بی‌شماری برای مادر به همراه خواهد داشت که برخی از این موارد به شرح زیر است:

• نیازی جهت صرف هزینه و زمان برای تهیه شیر ندارید.
• نیازی به محاسبه برای اینکه چه میزان باید روزانه شیر بخورد، نیست.
• نیازی به تمیز و استریل کردن بطری ندارید.
• شیر مادر همیشه در دسترس است و در دمای مناسبی قرار دارد.